واشكافي شعر (باران)

ژرف انديشان ششم

واشكافي شعر (باران)

۱,۳۴۴ بازديد
«خوشا آنان كه الله يارشان بي                                به حمد و قل هو الله كارشان بي»

معني: خوش به حال كساني كه خداوند يارشان بود و كار آن ها ذكر خداوند و مناجات با او بود.
واژه: خوشا: خوش به حالشان باشد.            بي: باشد
تعداد جمله: 3 جمله (2 فعل مخفف شده و 1 صوت) خوشا (خوش به حال آنها باشد) آنان كه الله يارشان بود،به حمد و قل هو الله كارشان بود.
آرايه: تلميح به سوره ي حمد و قل هو الله . . .
تركيب اضافي: كارشان
نهاد: الله، كارشان



« خوشا آنان كه دايم در نمازند                            بهشت جاودان بازارشان بي »
معني: خوش به حال كساني كه هميشه در حال نماز هستند، كساني كه بهشت جاودان بازار آنهاست.
تعداد جمله: 3 جمله (2 فعل مخفف شده و يك صوت) خوشا (خوش به حال آنها باشد) آنان كه دائم در نماز هستند و بهشت جاودان بازارشان بود.
نهاد: آنان، بهشت
تركيب وصفي: بهشت جاودان                          تركيب اضافي: بازارشان

شاعر: بابا طاهر                          قالب: دوبيتي

 

         « خداوندا به فرياد دلم رس                             كس بي كس تويي من مانده بي كس »
معني: پروردگارا به فرياد دل من برس، زيرا تو يار كساني هستي كه ياوري ندارند و من تنها مانده ام.
تعداد جمله: 4 جمله (1 منادا، 2 فعل و 1 فعل مخفف شده) خداوندا (منادا) به فرياد دلم برس. كس بي كس تو هستي، من بي كس مانده ام.
تركيب وصفي: كس بي كس
نهاد: تو (مصراع اول) . تو/ من (مصراع دوم)



« همه گويند طاهر كس نداره                           خدا يار منه چه حاجت كس »
معني: همه مي گويند: طاهر(شاعر) تنهاست و ياري ندارد و من هم مي گويم: خدا يار من است و من به كسي نياز ندارم.
تعداد جمله: 4 جمله (2 فعل، 1 فعل مخفف و 1 فعل حذف شده) همه گويند طاهر كس نداره، خدا يار من (است) چه حاجت كس (است)
نهاد: همه/ طاهر (مصراع اول) . خدا (مصراع دوم)
مفعول: كس/ چه حاجت
شاعر: بابا طاهر                   قالب: دوبيتي

 

                                                                 « اي نام تو روييده به گلدان لبم                     در مرحمت تو غوطه ور روز و شبم »
معني: اي خدايي كه نام تو هميشه بر لبان من است و من در درياي لطف و مهرباني تو هميشه شناور هستم.
واژه: مرحمت: لطف و مهرباني                      غوطه ور: شناور           
تعداد جمله: 3 جمله (1 مناداي محذوف، 1 فعل و 1 فعل مخفف) اي (خدايي كه) نام تو به گلدان لبم روييده است، در مرحمت تو روز و ب غوطه ور هستم.
آرايه: 2 تشبيه 1. تشبيه لب به گلدان                 2. تشبيه لطف و مهرباني خداوند به دريا            تضاد: روز و شب
تركيب اضافي: گلدان لب/ لبم/ شبم
فعل ماضي: روييده (روييده است)                         نهاد: نام تو



« در خاك طلب، بذر دعا كاشته ام                          باران اجابت تو را مي طلبم »

معني: دعا را مانند دانه اي در خاك طلب تو كاشته ام و به اميد بارش باران اجابت تو هستم.
واژه: طلب: خواستن، خواهش            اجابت: جواب دادن، پاسخ دادن
تعداد جمله: 2 جمله (2 فعل) در خاك طلب بذر دعا كاشته ام و باران اجابت تو را مي طلبم.
آرايه: 3 تشبيه: تشبيه طلب به خاك، دعا به بذر و اجابت به باران        تناسب: بين كلمه هاي خاك، بذر و باران           
مفعول: بذر دعا، باران اجابت تو
نهاد: در هر دو مصراع "من " محذوف است.
تركيب اضافي: خاك طلب/ بذر دعا/ باران اجابت/ اجابت تو/ نام تو          
شاعر: سيد حسن حسيني              قالب شعر: رباعي
 
« اگر آن سبز قامت رو نمايد                 در باغ خدا را مي گشايد »
معني: اگر آن كسي كه قامت سبزي دارد (امام زمان عج . . .) به سوي ما بيايد، در باغ خداوند (بهشت) را به روي ما باز مي كند.
واژه: قامت: قد و بالا                      رو نمايد: چهره نشان دهد.
فعل ها: نمايد (مضارع). مي گشايد (مضارع)
نهاد: سبز قامت
مفعول: رو (مصراع اول)        در (مصراع دوم)            
تعداد جمله: 2 جمله (2 فعل) اگر آن سبز قامت رو نمايد، در باغ خدا را مي گشايد.

آرايه: تلميح به ظهور امام زمان (عج الله)
تركيب اضافي: در باغ/ باغ خدا               


« تنم را فرش كردم تا بتازد                        دلم را نذر كردم تا بيايد »

معني: تن خودم را مانند فرشي پهن كردم تا تاخت و تاز كند و حتي دلم را نذرش كردم تا بيايد.
واژه: نذر: شرط و پيمان، آنچه شخص بر خود واجب گرداند كه در راه خدا بدهد يا به جا بياورد.
تعداد جمله: 4 جمله (4 فعل) تنم را فرش كردم تا بتازد، دلم را نذر كردم تا بيايد.
آرايه: فرش كردن تن و نذر كردن دل كنايه از آماده و مهيا شدن است.                   تشبيه: تن به فرش
تركيب اضافي: تنم/ دلم
فعل: كردم (ماضي). بتازد (مضارع). كردم (ماضي). بيايد (مضارع)
مفعول: تنم (مصراع اول)            دلم (مصراع دوم)
شاعر: مصطفي علي پور                      قالب شعر: دو بيتي



بيشتر بدانيم . . .

راه تشخيص رباعي و دوبيتي: رباعي يعني شعري كه از چهار مصراع درست شده باشد و دوبيتي يعني شعري كه از دو بيت تشكيل شده است وهر دو نوع شعر از لحاظ قافيه و نحوه ي قرار گرفتن آن يكسان هست و از لحاظ ظاهر هيچ فرقي ندارند و تنها فرقي كه وجود دارد يكي وزن هست كه  رباعي وزن خاصي دارد يعني بر وزن ( لا حول ولا قوه الا بالله ) و از نظر وزن عروضي ( مفعولُ مفاعلن مفاعيلن فع) يا با ختلاف جزئي در وزن .

اسم صوت: اسم صوت اسم مركبي است كه از صداهاي طبيعي گرفته شده است . و بيان كننده صداي خاص انسان يا حيوان و يا به هم خوردن اشيا و . . . است .

مانند : قاه قاه ، قار قار ، كيش كيش ، ميو ميو ، بع بع ، واق واق ، جيك جيك ، تيك تاك ، شالاپ شولوپ ، ترق و توروق .


نوع مطلب : فارسي ششم دبستان، 
تا كنون نظري ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در مونوبلاگ ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.